„Pomysły są powszechnym towarem. Wprowadzanie ich w życie nie jest”.
Michael Dell
Jak nazwać człowieka, który pomysły ma tak niesamowite, że nie mieszczą się w zasięgu postrzeganej przez nas rzeczywistości? Być może wizjonerem.
Kim jednak jest ktoś, kto pomysły te rozwija do całych i spójnych uniwersów?
I przede wszystkim jak określić kogoś, kto potrafi tchnąć życie w tak obszerne i abstrakcyjne koncepcje?
Tym kimś jest Jacek Dukaj.
Pochodzący z Tarnowa, urodzony w 1974 roku pisarz science fiction jest niewątpliwie człowiekiem o niezwykłym umyśle i umiejętnościach, czego dowodem jest status najczęściej nagradzanego literata w swojej dziedzinie. Ale to tylko wierzchołek góry lodowej, gdyż jego twórczości nie sposób przecenić.
Wizje odległej przyszłości i równoległe światy brzmią błaho, gdy tylko zagłębimy się w w któreś z opowiadań jego autorstwa. Kunszt kreacji jego światów sprawia że czytelnik nie doświadcza poczucia sztuczności, jak to często bywa przy zetknięciu się z fantastyką. Nie uświadczymy naciąganych zbiegów wydarzeń i dziurawych praw fizyki. To jeden z fundamentów twórczości naszego rodzimego mistrza.
Na swoim koncie ma ponad 10 powieści i trzy razy tyle opowiadań, za które otrzymał kilkanaście nagród przyznawanych w Polsce i Europie. Współpracujący z nim Tomasz Bagiński otrzymał również nominację do Oskara w 2003 roku za film animowany Katedra oparty na opowiadaniu o tym samym tytule, za które z kolei autor otrzymał w roku 2000 jedną z sześciu przyznanych mu nagród im. Janusza A. Zajdla.
Utwory Dukaja przetłumaczone zostały na język angielski, włoski, czeski, rosyjski, niemiecki, słowacki, węgierski i macedoński.
W "perfekcyjnej niedoskonałości" kreuje on obraz świata w którym nasz gatunek występuje w roli niewiele znaczącego reliktu przeszłości, a post-ludzie zwani phoebe'ami (z ang. post-human being) porzucili swoje materialne ciała, mogą wpływać na właściwości czasoprzestrzeni i istnieć w kilku miejscach na raz, zachowując swą jednolitą świadomość.
"W świecie imitacji doskonałych sztuka rodzi się z przekłamań w kopiowaniu." - cytat z powieści.
Poza wciągającą fabułą, barwnymi postaciami i niepowtarzalnymi światami w książkach jego autorstwa doświadczymy wielopoziomowych rozpraw na temat tego dokąd zmierzamy jako cywilizacja, jako jednostki, czym jest samo istnienie i jaką rolę odgrywa w nim kultura czy moralność. "Lód" z kolei to fenomenalna rozprawa o tym czym jest prawda i historia, oraz czy istnieją one samodzielnie i są bezwzględne, czy być może możliwym jest przekrztałcać je do naszych upodobań. Otrzymał on za nią nagrodę min. Europejskiej Nagrody Literackiej.
Twórczość Jacka Dukaja nie ma słabych stron, ale nie każdemu przypadnie do gustu.
Jedni ją pokochają, innych odrzuci. Zdecydowanie jednak nie da się przejść obok niej obojętnie. Swoje utwory zawsze bezbłędnie ubiera w ton i stylistykę odpowiadającą klimatowi uniwersum w które się zanurzamy co potęguje poczucie inercji.
Nie da się ukryć również, że w większości są to dzieła wymagające od czytelnika zaangażowania i nierzadko inteligencji, nie są to zdecydowanie treści lekkie, ale jeśli ktoś lubi gimnastykę umysłu i dawać się ponosić wyobraźni, jest to autor po którego książki zdecydowanie należy sięgnąć.
maciejkacw.